Polska droga Fiata

bold, innovative ideas and people who have always successfully challenged the old ways. Here, cutting- edge concepts mix with traditional attitudes and conservative approach, which only serves to better set off the non-conformist novelty”, wrote Guido Piovene in his description of the city while gathering information on various regions of Italy in the 50’s. Turin is the capital of Piemonte, and it was Piemonte that brought about unification of Italy. Acting as mentor for the entire Italian nation initially, Piemonte supplied a model for the civil service: here they defined the prerequisites of a good civil servant, a military officer, an ordinary citizen, the elderly, or a teacher: professionalism, integrity, and a sense of duty considered necessary qualifications for public service, regardless of personal beliefs, preferences, or business objectives. In no other country did the term supervisor project so much dignity as in the Italy of those days. The Piemontese army discipline eclipsed the German Ordnung and no other military put more emphasis on the absolute nature of an order and the idea of military service as fundamental education for a nation than did the Piemontese. The characteristics carried over into the new industrial age. The nascent industry which sprouted in Turin in the second half of the nineteenth century also had to face conformism and its opposite. Had old ways and habits decided the development path of technology, we would still have been riding in horse- drawn carriages. mi kultu samochodu. „Turyn jest miastem troch´ staro- Êwieckim, troch´ prowincjonalnym, ale wydaje z siebie nowatorskie idee oraz ludzi, którzy zawsze potrafili przeciwstawiç si´ przyj´temu porzàdkowi rzeczy. I te nowoczesne idee mieszajà si´ zawsze z dawno ugrun- towanymi poglàdami i konserwatywnymi przyzwycza- jeniami, gdy˝ tylko na ich tle postrzega si´ nonkonfor- mizm”. Tak pisał o tym mieÊcie włoski pisarz Guido Piovene, zbierajàc w latach 50. materiały o poszczegól- nych regionach Italii. Turyn to stolica Piemontu, a Piemont zjednoczył Włochy. Na poczàtku odgrywał rol´ nauczyciela całego narodu włoskiego, któremu dostarczał wzorów biuro- kracji paƒstwowej. W Piemoncie odnaleÊç mo˝na było cnoty dobrego urz´dnika, wojskowego, cywila, se- niora, nauczyciela. FachowoÊç, uczciwoÊç, poczucie obowiàzku – rozumiane jako słu˝ba publiczna nieza- le˝na od osobistych zapatrywaƒ, upodobaƒ czy ch´ci zysku. W ˝adnym kraju wyra˝enie przeło˝ony nie brzmiało tak uroczyÊcie, jak w ówczesnej Italii. Wojsko piemonckie było zdyscyplinowane bardziej od niemiec- kiego. W ˝adnej armii nie kładło si´ takiego nacisku na Êwi´ty, niepodlegajàcy dyskusji, charakter rozkazów i na przeÊwiadczenie, ˝e słu˝ba wojskowa jest podsta- wowym Êrodkiem wychowania narodu. Te cechy znala- zły swój wyraz w nowej, uprzemysłowionej epoce. Kon- formizm i jego przeciwstawienie znalazły odbicie równie˝ w przemyÊle, który powstał w Turynie dopiero w drugiej połowie XIX wieku. Gdyby o rozwoju myÊli technicznej decydowały przyzwyczajenia, do tej pory jeÊdzilibyÊmy konnà doro˝kà. 3