Polska droga Fiata

scentralizowanym zarzàdzaniem cenami. Wszystkie te idealistyczne wizje, zwiàzane z zało˝eniami „ksi´˝yco- wej” gospodarki epoki Gierka, szybko jednak prysły ni- czym baƒka mydlana przy pierwszym zetkni´ciu si´ z okrutnà rzeczywistoÊcià wolnego rynku. Wprowadze- nie rzeczywistych cen, inflacja i utrata wartoÊci pienià- dza przyczyniły si´ do 43-krotnego wzrostu kosztów wdro˝enia nowego modelu w stosunku do poczàtko- wych zało˝eƒ. W takim kontekÊcie nawet sprzeda˝ Fia- ta 126p przestała byç rentowna. Usiłujàc ograniczyç straty, FSM podj´ła decyzj´, by ograniczyç jego pro- dukcj´ z 208 tysi´cy w 1989 roku do niewiele ponad 120 tysi´cy w roku 1991. Zadłu˝enie spółki si´gn´ło rekordowej sumy blisko 900 mln dolarów. Banki i do- stawcy grozili zło˝eniem do sàdu wniosku o upadłoÊç przedsi´biorstwa. Fiat Auto SpA Êwiadom, ˝e bez po- kaênego zastrzyku finansowego fabryka b´dzie zmu- szona do ogłoszenia bankructwa, podjàł decyzj´ o uru- chomieniu nadzwyczajnego finansowania FSM-u. Pozwoliło to na utrzymanie jego bie˝àcej działalnoÊci i oddaliło od tysi´cy osób groêb´ utraty miejsc pracy. „Memorandum of Understanding” przewidywało utworzenie spółki z udziałem kapitału Fiata; jej bazà miała byç FSM i niektóre jej zakłady ÊciÊle zwiàzane z produkcjà samochodów. Ponadto zawierało zobowià- zanie Fiata do zainwestowania 800 mln dolarów i zwi´kszenia zdolnoÊci produkcyjnych fabryki. Rozpo- cz´ła si´ najwi´ksza w Polsce inwestycja z udziałem ka- pitału zagranicznego, której jeszcze przez wiele lat ˝a- den inny zagraniczny inwestor nie mógł dorównaç wielkoÊcià zainwestowanego kapitału. Był to mo- bicycle manufacturing to real estate, and even hunting grounds; compounding the problem were plants and shops spread out over various locations, some at quite a distance from Bielsko-Biała. To calculate the fair market value of the company – a major item on the negotiation agenda – both partners resorted to the help of financial specialists: Fiat Auto SpA invited Price Waterhouse while the Polish government retained Arthur Andersen auditors to perform the due diligence, plus Credit Suisse First Boston and the Law Office of Sołtysiƒski Kawecki & Szl´zak to advise on the transaction. FSM had posted huge losses. The Polish partner had planned to finance the new model production launch partly with funds generated by sales of the 126p model, and partly from selling new ready-made cars to Fiat. The plans assumed the economy would be developing smoothly; the foreign exchange rate would remain high, accompanied by low labor and energy costs, but first of all with centrally managed pricing. All the idealistic daydreaming, the product of Gierek’s “reach for the moon” economy concept, came to an abrupt end, fragile like some soap bubbles, at the first confrontation with a cold and ruthless reality of the free market. When compared to the initial assumptions, the new model implementation costs soared 4300% once actual prices, inflation, and depreciation were accounted for. Under the circumstances, even Fiat 126p sales became unprofitable. In an attempt to contain the losses, FSM decided to cut Fiat 126p production from 208 thousand in 1989 to slightly higher than 120 thousand in 1991. 62 Paolo Cantarella i minister finansów Andrzej Olechowski podpisują dokument o utworzeniu spółki Fiat Auto Poland Paolo Cantarella and Finance Minister Andrzej Olechowski put their signatures to a document establishing Fiat Auto Poland Company